ســوره مدثر از منظر علامه
ایــن ســوره مشــتمل بــر مطالــب زیــر اســت: اول اینکــه رســول خــدا (ص) را دســتور م یدهــد بــه اینکــه مــردم را انــذار کنــد، و ایــن دســتور را بــا لحنــی و در ســیاقی بیــان کــرده کــه از آن پیداســت جــزو دســتورهاى اوائــل بعثــت اســت. دوم اینکــه اشــاره م یکنــد بــه عظمــت شــان قــرآن و جللــت قــدرش. ســوم اینکــه کســانی را کــه منکــر قــرآن شــوند و نســبت ســحر بــه آن دهنــد تهدیــد، و کســانی را کــه از دعــوت قــرآن ســر بتابنــد مذمــت کــرده اســت. و ایــن ســوره از اولیــن ســوره هاى نــازل در اوائــل بعثــت و ظهــور دعــوت اســلمی اســت. حتــی بعضــی گفته انــد اولیــن ســوره اى اســت کــه از قــرآن نــازل شــده. هــر چنــد کــه خــود آیاتــش ایــن قــول را تکذیــب م یکنــد، چــون م یرســاند رســول خــدا (ص) قبــل از ایــن ســوره قــرآن را بــر مــردم م یخوانــده، و مــردم تکذیبــش م یکردنــد و از آن اعــراض م ینمودنــد و نســبت ســحر بــه آن م یدادنــد. و بــه همیــن جهــت بعضــی از مفســرین متمایــل بــه ایــن قــول شــده اند کــه اولیــن آیاتــی کــه از قــرآن نــازل شــد، هفــت آیــه از اول همیــن ســوره بــوده، و لازمــه ایــن قــول آن اســت کــه ســوره مــورد بحــث یکبــاره نــازل نشــده باشــد. و ایــن قــول هــر چنــد از نظــر متــن آیــات هفتگانــه بعیــد نیســت، لیکــن ســیاق اول ســوره علــق آن را دفــع م یکنــد، چــون ظاهــر آن ایــن اســت کــه آیــات اول ســوره علــق اولیــن آیــات نازلــه از قــرآن اســت. بعضــی هــم احتمــال داده انــد ســوره مــورد بحــث اولیــن ســوره اى باشــد کــه بعــد از مامــور شــدن آن جنــاب بــه دعــوت علنــی نــازل شــده باشــد، و ســوره علــق اولیــن ســوره نازلــه از قــرآن باشــد، چــون رســول خــدا (ص) بعــد از بعثــت و نــزول ســوره علــق مدتهــا دعوتــش پنهانــی بــود، در نتیجــه ســوره مــورد بحــث بــه منزلــه آیه( فاصدع بما تومر و اعرض عن المشرکین)،
اســت، کــه دعــوت علنــی را اعــلم م یکنــد، بــا همیــن نکتــه بیــن ســه دســته از روایــات را جمــع کــرده: اول آنهایــی کــه م یگویــد ســوره مدثــر اولیــن ســوره قــرآن اســت، دوم آنهایــی کــه م یگویــد ســوره مدثــر بعــد از ســوره علــق نــازل شــده، و ســوم آنهایــی کــه م یگویــد ســوره مزمــل و مدثــر بــا هــم نــازل شــده اند. لیکــن ایــن قــول قدمــی از احتمــال فراتــر نگذاشــته. و بــه هــر حــال آنچــه یقینــی و مســلم اســت ایــن اســت کــه ایــن ســوره در اوائــل بعثــت نــازل شــده و جــزو اولیــن ســوره هاى قرآنــی اســت، و آیــات هفتگانــه اى کــه در ایــن فصــل آوردیــم متضمــن امــر بــه انــذار و ســایر لــوازم انــذار اســت، کــه خــداى تعالــی بــه آن ســفارش فرمــوده .
متن ادبی
خفتــن گاه زشــت اســت،گاه بی ادبی اســت و گاهــی هــم مکــروه. امــا همــه خوابیــدن هــارا نمــی تــوان بــه ایــن شــکل تعریــف کرد.مــن خوابــی را مــی شناســم کــه نــوم لیــل نیســت، آســودگی نــدارد و نــه تنها ســودبخش نیســت، بلکــه مضرتریــن ضررهاســت.خدا کنــد کــه ایــن خــواب درگیرمــان نکنــد ومــارا بــه ســمت نشســتن و دســت روی دســت گذاشــتن نکشــاند... درجهانــی کــه همــه ی شمشــیرها ازنیــام دشــمن بیــرون آمــده و بــه ســویمان نشــانه گرفتــه شــده، مــی تــوان تشــنگی را درجهــان مشــاهده کرد.جهانــی کــه تشــنه قیــام اســت و بــرای بیــدار بــودن درایــن جهــان بایــد ایســتاد. ایســتادنی از نــوع قیــام حضــرت رســول، بســم ٱللَّه... درایــن مســیر پرپیــچ و خــم کــه تــو بیــداری ، دشــمن هــم نخوابیــده ِپس ب و درحالــت آمــاده بــاش قــرار گرفتــه ولــی از موانعــی کــه برســر راهــت میگــذارد نهــراس... چــون تــو در برابــر دشــمن نمــی جنگــی بلکــه ایــن خداســت کــه بــه تــو قــدرت داده،خداســت کــه شــلیک مــی کنــد و مســیر را همــوار مــی کند،نــه تــو... پــس درجامعــه فقــط مکبــر خدایــی بــاش کــه همــه چیــز در عالــم، دراحاطــه او قــرار دارد. جنــگ، جنــگ اســت و تــو مبــارز ایــن جنگ،پــس بــدان اول بایــد ازخــودت دربرابــر هجمــه هــا وشــبیخون هــا حفاظــت کنــی ونگــذاری در ایــن جــاده پرخطــر دشــمنان ازپــا بیندازنــت. بایــد مطهــر شــوی ازهرپلیدی و نیرنــگ دشــمنت وگرنــه جنــگ را بایــد مختومــه اعــلم کنــی... درضمــن حواســت باشــد کــه بعضــی وقــت هــا بایــد دوری کنــی و بــه مســائلی نزدیــک نشــوی، ازمســائلی کــه تــو را از هــدف قیــام دور مــی کنــد، جلوگیــری کــن. دور شــدنی از جنــس هجــرت. پــس خــود را درایــن مســیر مهاجــر الــی اللَّه بــدان... درایــن قیــام قــرار اســت افتخاراتــی بیآفرینیــم، پــس یــادت نــرود کــه کارهــای بــزرگ را کوچــک ببینــی و اصــل ایــن اقدامــات را بــه پــای خــودت ننویســی، زیــرا توســت کــه تــورا یــاری نمــوده وکارهــای ســخت را بــه آســانی برایــت انجــام ِ ّ ایــن رب داده اســت. درایــن نبــرد بــا دشــمن سرســخت، بــی حوصلــه و کــم طاقــت نبــاش و بــرای پــروردگارت مقاومــت کــن و منتظــر نتایــج قطعــی درایــن مبــارزه باش.گاهــی بایــد بــرای رســیدن بــه نتیجــه صبــور بــود و درایــن ماجــرا اســتقامت ورزیــد. پــس بــرای رســیدن بــه قیــام رســول همیــن پنــچ چیــز کافــی اســت: • هدفــت جــز خــدا نباشــد. • درجامعــه بــرای بینــا کــردن مــردم طهــارت را در اوج حفــظ کــن. • ازپلیــدی هــا هجــرت کــن. • کارهــا را از آن خــدا بــدان نــه خــودت. • بــرای رســیدن بــه نتیجــه قطعی صبر پیشه کن. به امید روزی که قیام های کوچکمان به قیام بزرگ یوسف زهرا (عج) گره بخورد...
نویسنده محمد عرفان برکتی
صوت اساتید
یا ایها المدثر! خطاب به پیامبر گرامی اسلم[اســت]. مدثــر رو گفتنــد جامــه بهخــود پیچیــده. بــه پیامبــر ایــن طــور ــم. قیــام کن!فانــذر. قیــام کــن و انــذار بــده. یعنــی ُمیگوید:ق قیــام کــن و دیگــران را بیــدار کــن. انــذار یعنــی ایــن. یعنــی دیگــران را از غفلــت بیــدار کــردن. قیــام کــن و دیگــران را از ایــن حالــت مردگــی بیــرون بیــاور... وربــک فکبــر؛ البتــه ایــن قیامــی کــه انجــام میدهــی همــراه بــا انــذار یــک چیــز هایــی میخواهــد. وربــک فکبــر: خــدا را از همــه بــزرگ تــر بــدان. وثیابــک فطهر:جامــه خــودت را همیشــه پــاک نگــه دار.یعنــی طهــارت را در اوج خــودش رعایــت کــن اگــر چــه وقتــی وارد جامعــه میشــی دامنــت ممکنــه آلــوده بشــه بــه خاطــر ارتبــاط بــا مــردم...
استاد چیت چیان
برای دریافت این صوت اینجا کلیک کنید
